Ý Nghĩa Tục Lệ Thờ Cúng Tổ Tiên

Ý Nghĩa Thờ Cúng Tổ Tiên

Người Việt Nam chúng ta thường có tục lệ thờ cúng, không phải chỉ thờ cúng ở đình, chùa, miếu mạo, mà chúng ta còn thờ cúng tổ tiên ngay ở nhà.

Tục lệ thờ cúng là một mỹ tục, nhưng nếu không hiểu biết và không làm đúng ý nghĩa thì trở thành hình thức mê tín. Phật giáo gọi hình thức mê tín đấy là giới cẩm thủ.

Hoa quả là những đồ dùng không thể thiếu trong mỗi mâm cúng của người Việt – Ý nghĩa thờ cúng tổ tiên

Ý nghĩa thờ cúng là một mỹ tục khi mà sự thờ cúng nhằm để biểu lộ sự Tôn kính, sự Ngưỡng mộ và sự Biết ơn. Người Phật tử thờ thờ Đức Phật vì lòng tôn kính một Đấng giác ngộ đã vạch ra con đường giác ngộ cho chúng sinh thực hành thoát trầm luân; quần chúng thờ một vị vua hay một vị tướng vì ngưỡng mộ một đấng anh hùng đã làm lợi ích cho nước nhà; con cháu thờ tổ tiên ông bà cha mẹ vì lòng biết ơn sâu sắc đối với các bậc sinh thành ra mình.

Trong mỗi ngày lễ, mồng một, ngày rằm, ngày giỗ mất…, bàn thờ đều được mâm cao cỗ đầy cúng mời tổ tiên – Ý nghĩa thờ cúng tổ tiên

Trong tục thờ cúng tổ tiên, người việt coi trọng việc cúng giỗ vào ngày mất (còn gọi là “kỵ nhật”) thường được tính theo âm lịch (hay còn gọi là “ ngày ta”). Họ tin rằng đó là ngày con người đi vào cõi vĩnh hằng. Không chỉ ngày giỗ, việc cúng tổ tiên còn được thực hiện đều đặn vào các ngày mùng một (ngày sóc), ngày rằm (ngày vọng) và các dịp lễ tết.

Những khi trong nhà có việc quan trọng như dựng vợ gả chồng, sinh con, làm nhà, đi xa, thi cử…, người Việt cũng dâng hương, làm lễ cúng tổ tiên để báo cáo và để cầu tổ tiên phù hộ hay để tạ ơn khi công việc thành công. Bản chất việc thờ cúng tổ tiên của người Việt là từ niềm tin người sống cũng như người chết đều có sự liên hệ mật thiết và hỗ trợ nhau. Con cháu thì thăm hỏi, khấn cáo tiền nhân. Tổ tiên thì che chở, dẫn dắt hậu thế nên việc cúng giỗ là thực hiện mối giao lưu giữa cõi dương và cõi âm.

Có bất kỳ việc gì, người Việt có thói quen làm lễ cúng tổ tiên để báo cáo và để cầu tổ tiên phù hộ hay để tạ ơn khi công việc thành công – Ý nghĩa thờ cúng tổ tiên

Khi tết đến xuân vê, khi tới kỳ giỗ ông bà, tổ tiên, dẫu đang sống tận nơi đâu, các cháu con cũng nhờ sắp xếp thời gian và mọi điều kiện bồng bế nhau về đủ mặt. Trước bàn thờ nghi lễ truyền thống, ăn mặc lễ phục chỉnh tề, cử chỉ nghiêm trang, dọn lòng trong sạch hướng tâm linh cúng lạy, nguyện sống xứng đáng với “bề trên”. Sự tín ngưỡng ấy đã góp phần tạo thêm giá trị nhân văn, đạo đức truyền thống, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc. Sự thờ cúng tổ tiên mách bảo con cháu giữ gìn đạo lý, nề nếp gia phong, sống tình nghĩa thủy chung, tu thân, hướng thiện. Thực tâm cầu thị, yêu đồng loại, sâu nặng cội nguồn…

Dù giầu hay nghèo, già hay trẻ, tất thảy đều thấu hiểu đạo lý thờ cúng tổ tiên, tưởng nhớ tới đấng sinh thành – Ý nghĩa thờ cúng tổ tiên

Bàn thờ gia tiên đặt nơi cao quý tôn kính nhất trong nhà, lúc nào cũng trang hoàng, giữ gìn lau chùi thật tươm tất bóng sạch, hương đèn quanh năm, đêm ngày gắn liền với tâm linh và ánh mắt. Ấy chính là nét văn hóa truyền thống góp phần bảo tồn di sản tinh thần và đạo đức trong đời sống con người lưu truyền từ ngàn xưa.

Suy cho cùng, tất cả vì lòng người, vì một tâm hướng thiện. Bàn thờ tổ tiên là vẻ đẹp của văn hóa truyền thống. Nơi đây rực rỡ với mỗi độ xuân sang. Người Việt hiểu sâu sắc rằng có quá khứ mới có hiện tại và tương lai. Ta nhìn vào nơi thờ tổ tiên để thấy truyền thống và vẻ đẹp truyền thống dân tộc chứ không phải là mê tín dị đoan.

“Trích dẫn trong sách “101 câu hỏi về nghi lễ thờ cúng tổ tiên” do nhà xuất bản thời đại phát hành. Chủ bút – Đại Đức Thích Minh Nghiêm”